Ο ύπνος καταλαμβάνει ένα σημαντικό μέρος της ζωής μας. Δεν είναι μόνο ένας τρόπος ξεκούρασης, αλλά και μια λειτουργία επαναφόρτισης και αναζωογόνησης του σώματος, με σκοπό την μέγιστη απόδοση την ερχόμενη ημέρα.
Κατά την παραδοσιακή κινέζικη ιατρική, ο ύπνος σχετίζεται με το yin και το yang του οργανισμού. Στη θεωρία του yin – yang, το yin αντιπροσωπεύει την παθητικότητα, ενώ το yang την ενεργητικότητα. Το κλασσικό βιβλίο “The spiritual axis”, περιγράφει αυτή τη σχέση ως εξής: «όταν το yang είναι μειωμένο και το yin υπερτερεί, τότε ο άνθρωπος κλείνει τα μάτια του, Οταν το yin είναι μειωμένο και το yang υπερτερεί, τότε ο άνθρωπος είναι ξύπνιος».
Ο άνθρωπος, ως μέρος του φυσικού κόσμου, ακολουθεί κι αυτός τους φυσικούς νόμους. Έτσι, όταν ο ήλιος ανατέλλει, μπαίνει σε δραστηριότητα, και όταν ο ήλιος δύει, αρχίζει να μειώνει τους ρυθμούς του, πηγαίνοντας προς την ξεκούραση και την επαναφόρτιση. Άρα, αν φανταστούμε έναν νοητό κύκλο – σαν ρολόι- που η ενέργεια κυλάει δεξιόστροφα, τότε η αριστερή πλευρά έχει να κάνει με τη σταδιακή αύξηση της δραστηριότητας (yang), ενώ η δεξιά πλευρά με τη σταδιακή μείωση της δραστηριότητας (yin), που καταλήγει στον ύπνο.
Ο ύπνος, λοιπόν, είναι μια κορυφαία λειτουργία για τον άνθρωπο, γιατί σε αυτές τις ώρες που μεσολαβούν μέχρι την επόμενη ανατολή, το σώμα και το πνεύμα εισέρχονται στο yin, στην ακινησία, ενώνονται με τη σελήνη που η φύση της είναι θηλυκή και παθητική, και «φορτίζονται» όπως μια μπαταρία.
Κατά τη διάρκεια του ύπνου, πολλές σημαντικές λειτουργίες εκτελούνται. Μία από αυτές είναι και η αποθήκευση του αίματος στο ήπαρ για καθαρισμό και εμπλουτισμό. Αυτή η λειτουργία συμβαίνει – σύμφωνα με τη ροή της ενέργειας ανά δύο ώρες σε κάθε όργανο – μεταξύ των ωρών 23:00 και 1:00. Γι΄αυτόν το λόγο είναι σημαντικό να κοιμόμαστε νωρίς.
Τα όργανα καρδιά, ήπαρ, σπλήνας, πνεύμονες και νεφρά έχουν όλα το δικό τους πνεύμα (το λεπτοφυές, αιθέριο, ψυχικό τους κομμάτι), που είναι υπεύθυνο για συγκεκριμένες λειτουργίες. Το αίμα συνδέεται με την καρδιά, και το πνεύμα της καρδιάς ονομάζεται shen. Το shen είναι υπεύθυνο για το νοητικό μας, τη συνειδητότητα, τη μνήμη, την αντίληψη. Το πνεύμα του ήπατος ονομάζεται hun και είναι υπεύθυνο για τις ιδέες, την έμπνευση, το όραμα, τα όνειρά μας. Αυτός είναι και ό λόγος που κάποιες φορές, όταν ξυπνάμε το πρωί έχουμε μια καλή ιδέα, ή έχουμε λύσει ένα πρόβλημα που μας απασχολούσε.
Αυτά τα δύο πνεύματα αλληλοελέγχονται κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αν το shen δεν είναι επαρκές δεν μπορεί να ελέγξει το hun, και αυτό έχει ως αποτέλεσμα, πολλά όνειρα και αϋπνία.
Κάθε διαταραχή του ύπνου, μας δείχνει ότι, είτε υπάρχει ανεπάρκεια αίματος ή yin, ή ότι κάποιο παθογόνο αίτιο – συνήθως ζέστη – τον διαταράσσει. Ακόμα, η μη ομαλή πέψη, δηλαδή η κατακράτηση τροφής είναι ένας άλλος συνηθισμένος λόγος αϋπνίας.
Συγκεκριμένα:
- Αϋπνία, ανήσυχος ύπνος με αίσθημα ζέστης, οφείλεται σε κάποια παθολογία ζέστης.
- Αϋπνία, με δυσκολία στο να αποκοιμηθείς, οφείλεται σε ανεπάρκεια αίματος.
- Πολλά ξυπνήματα μέσα στη νύχτα, οφείλονται σε ανεπάρκεια yin.
- Αϋπνία με υπερβολικά όνειρα, οφείλεται σε ζέστη σε ήπαρ ή καρδιά.
- Συχνά ξυπνήματα τη νύχτα, πολλά όνειρα, ιδρώτας, ανησυχία και ταχυκαρδίες, οφείλονται σε ανεπάρκεια yin της καρδιάς ή των νεφρών με άδεια (ψεύτικη) ζέστη.
- Ξύπνημα μέσα στη νύχτα με άγχος και φόβο, σε συνδυασμό με ζαλάδες, ανησυχία, και πικρή γεύση στο στόμα, οφείλονται σε υγρασία στη χοληδόχο κύστη.
Γι’ αυτόν τον λόγο, όταν παίρνουμε το ιστορικό, πάντοτε ρωτάμε για την ποιότητα του ύπνου, γιατί μας δείχνει την κατάσταση του νου, του shen, του αίματος, των οργάνων καρδιά, ήπαρ, νεφροί, σπλήνας.
Ο βελονισμός, αποκαθιστά όλες αυτές τις ανισορροπίες, θρέφει το αίμα και διώχνει την παθογόνο ζέστη, προσφέροντας:
- Βαθύ και ήρεμο ύπνο.
- Συνεχόμενο ύπνο, χωρίς υπερβολικά όνειρα.
- Ηρεμία με αποτέλεσμα νέες ιδέες, έμπνευση, σωστές αποφάσεις, αποδοτικότητα την επόμενη μέρα.
